Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. Zamknij

Wystawa „Pod lilii znakiem, żyj, rośnij, wierz” - z dziejów kaliskiego harcerstwa

Biblioteka Główna, ul. Legionów 66

Termin: 9 września – 15 listopada 2016

Tytuł ekspozycji zaczerpnięto z tekstu piosenki harcerskiej napisanej przez W. Kołodzieja w 1923 roku, do której muzykę stworzył F. Kozłowski. Wystawa ukazuje dzieje harcerstwa kaliskiego od momentu jego powstania do czasów współczesnych.

Idea skautingu (w Polsce – harcerstwa) zrodziła się na początku XX w. w Wielkiej Brytanii, a jej twórcą i propagatorem był generał Robert Baden-Powell. Wkrótce myśl przeniknęła na ziemie polskie i została przyjęta z entuzjazmem. Zaproponowany przez gen. Roberta Baden-Powella nowy system wychowawczy postrzegany był jako dobry sposób wychowania młodzieży na żołnierzy i przyszłych obywateli odrodzonej Polski. Dlatego skautingiem zainteresowały się przede wszystkim organizacje niepodległościowe m.in. „Zarzewie” (organizacja akademicka, która w ramach Polskich Drużyn Strzeleckich przygotowywała młodzież do walki o niepodległość), „Sokół” (towarzystwo sportowe o charakterze patriotycznym) i „Eleusis” (katolickie stowarzyszenie abstynenckie). Przy lwowskim „Sokole” powstało Związkowe Naczelnictwo Skautowe, a Andrzej Małkowski zorganizował pierwszy kurs skautowy na początku 1911 roku.

W Kaliszu pierwsza drużyna skautowa powstała w sierpniu 1911 r. przy Szkole Handlowej i szybko znalazła swoich naśladowców.

Na wystawie zaprezentowano początki skautingu, którego celem było przyczynianie się do rozwoju młodych ludzi w taki sposób, by w pełni mogli wykorzystywać swoje możliwości fizyczne, umysłowe, społeczne i duchowe jako odpowiedzialni obywatele. Pokazano historię harcerstwa polskiego, którego za założycieli symbolicznych uznaje się Olgę i Andrzeja Małkowskich. Przybliżono historię harcerstwa kaliskiego ukazując jego początki m.in. poprzez wspomnienia skauta Henryka Głowani, zamieszczone na łamach GAWĘD KALISKICH z 1938 roku; wzmianki dot. udziału kaliskich harcerzy w walkach oraz wykaz poległych w bojach w latach 1914-1921. Zaprezentowano oryginalne zdjęcia z lat 30. XX wieku, ukazujące kaliskich harcerzy na obozowiskach w Zbiersku. Wyeksponowano wykaz drużyn harcerskich działających na terenie miasta Kalisza oraz organizatorów i komendantów harcerskich w latach 1911/12-1939, kalendarium oraz istotne wydarzenia z działalności kaliskich harcerzy w latach powojennych (1945-2016). Zamieszczono również wskazówki higieniczne dla uczestników wypraw i obozów harcerskich, reklamy związane z tematem, piosenki harcerskie oraz szereg wiadomości i artykułów zamieszczanych na łamach publikacji regionalnych.

Ciekawostkę i dopełnienie całości stanowią: oryginalne odznaczenia sprawności harcerskich z okresu międzywojennego; legitymacja Edmunda Nowackiego, który wstąpił do harcerstwa 5 września 1933 roku, przyrzeczenie harcerskie złożył 15 maja 1935, a legitymację otrzymał 1 stycznia 1939; odręcznie pisane przez niego zeszyty: „Program zbiórek na stopień młodzika” oraz „Dzienniczek na Harcerza Orlego”. 

Ten niewielki wycinek z historii harcerstwa, w szczególności kaliskiego, być może zachęci do odwiedzenia wypożyczalni Biblioteki Głównej do 15 listopada 2016 roku.

Autor wystawy i tekst: Maria Kubacka-Gorwecka
Fot.: Mieczysław Zaremba, Maria Kubacka-Gorwecka

Banery/Logo